Asafo vlaggen van patchwork in Ghana

Vlaggen van patchwork

In de hal van de ‘Artist Alliance Gallery’ in Accra, Ghana, zag ik ze voor het eerst: vlaggen met afbeeldingen van mensen en dieren in patchwork met effen stoffen en borduursel. Het zijn de vlaggen van de krijgsgroepen van de Fanti, een volksstam in het zuidwesten van Ghana, tussen Cape Coast en Ivoorkust. Deze krijgsgroepen worden Asafo genoemd; ‘Sa‘ betekent oorlog en ‘Fo‘ betekent mensen.

Asafo vlaggen in Accra

Ik was verrast door de vele kleuren en de simpele afbeeldingen van mensen en dieren. Opvallend detail op de oudere vlaggen was ook de afbeelding van de Union Jack, de vlag van het Verenigd Koninkrijk. Op de meer recente vlaggen staat de Ghanese vlag afgebeeld.

Oud en nieuw naast elkaar

De Asafo patchworkvlag

De vlaggen worden nog steeds gemaakt door de verschillende militaire groepen in de dorpen van de Fanti regio. Afhankelijk van de afdeling van de krijgsmacht worden de kleuren en afbeeldingen bepaald en vervolgens gaat de vlaggenmaker aan de slag. Hierbij zorgt hij er voor dat de applicaties scherp en met donkere contrasten zichtbaar en opvallend zijn voor als de vlag in beweging is. Het is leuk om te weten dat ook op de achterkant van de vlag dezelfde figuren in spiegelbeeld worden geappliqueerd. De afbeelding wordt binnen een border met blokpatroon aangebracht, behalve aan de kant waarmee de vlag aan de vlaggenstok wordt bevestigd. De rand is afgezet met witte franjes. De vlaggen worden gebruikt bij festivals, de begrafenis van een lid van de krijgsmacht en bij andere toepasselijke feestelijkheden. De grote vlag, zoals op de eerste foto, wordt gebruikt als versiering bij een festival of meegedragen in een processie.

De Fanti

De Fanti leven al vanaf de late middeleeuwen in de kuststreek van Ghana, ingeklemd tussen de zee en het tropisch woud. De sterke verbondenheid met de dieren- en plantenwereld zijn terug te vinden op de vlaggen. De afbeeldingen bestaan voornamelijk uit mens- en dierfiguren, planten, meertjes, monsters, objecten, Europese vervoersmiddelen etc. Vaak worden figuren en profiel weergegeven. Waarschijnlijk werden de eerste vlaggen al in de 17de eeuw gemaakt.